Ngenndiyankaagal muusi !

Ñalnde naasaande 9 duujal hitaande 2019

Ngenndiyankaagal muusi.
Ngenndiyanke Joob

Ɗo ndariɗaa fof won wiyooɓe ko a ñoolaaɗo aɗa ƴeewa ɗo ñooltiɗa. Ine ŋakkaa fameede holko saabi ɗeen caɗeele ngoni e nder renndo "FULƁE" mbiɗa ɗaminii won ko naatti e nder ngenndiyankaagal tawa jeyaaka heen", Yaama won wiyooɓe ko ngenndiyankooɓe tawa ɓe ngonaa ngenndiyankooɓe, ɓe naattini fannuuji goɗɗi he nder ngenndiyankaagal “Tawa neɗɗo o, ɗo darii ɗo, omo jogii miijooji yiyloraade ngol to senngo ɓamtaare mum. Walla ni tawa ko liggoraade ngol, maa ɗum won huunde hulɓiniinde ! “Ko goonga daranaade leñol ine saɗti kono ala-e-sago nuunɗal wona heen”, mo nuunɗaani waawa wonde "Ngenndiyanke" sibu ɗuum naamni ko katantaagal e nuunɗal.

Ngenndiyankaagal.

Ngenndiyanke ko egginoowo gannde dowrowe ɗe leñol makko ine nafotoro artira ɗumen e gannde leydi makko", sibu hannde afrik ine sokli Egginiyankooɓe ɗeen gannde ngartira he leñol mum, toppitiiɗo ɓamtaare renndo. Leƴƴi afrik fof ine njiɗi ɓeen egginooɓe ɗeen gannde tuubakiri ngartira e leƴƴi mum'en “Teeŋti e gannde weeyo, e gannde puccitooje kuɓɓam ekn, gannde ɗe ngannduɗaa ine mbaawi feewnude geɗe ɓosooje, dirtinde renndo ɓosnude ɗum to senngo ɓamtaare. Nde tawnoo ɓamtata leydi, walla afrik ko jaŋde e gannde dowrowe poti wonde tippudi mum'en. En mbaawa ɓamtaade tawa en njanngaani gannde dowrowe”. Reende pine e aadaaji men, e geɗe fannuyankooje.

Ɓosnude ɓesngu afrik e gannde  :

Ganndal woni aadee, tawde Nulaaɗo men Muhammadu (SAW)", wiyi en ɗo haa siin yoo jaran en ɗaɓɓoyde gannde toowɗe ngam naftu renndo men”, So en teskiima hay aadee tagaa ko e ganndal wonaa e humambinnaagu (Ƴ) renndo afriknaaɓe tampini ɗum ko humambinnaagu e majjere. Ceerno "Gelongal Bah heewi wiyde", majjere fof ɓuri bonde e aadee, nde tawnoo majjuɗo kala ko haala e nder renndo o yeddirta ko majjere wonaa ganndal. Waɗde en paami ko ganndal woni aadee “Heddii ko so yehii haa neɗɗo anndi ko o majjuɗo o rutto ngam anndude ko o majjunoo ko. Kono ine woodi majjuɓe majjuɓe tawa ɓe ngannda ko ɓe majjuɓe saka ɓe ngannda ko ɓe majjuɓe, won heen njiɗataa anndineede ko ɓe majjuɓe. Majjere boni e aadee ! “Hannde tampini afrik ko majjere e humambinnaagal tawde en mbaawa gollaade tawa en njanngaani, en nduttaaki e gannde afriknaaje ɗe (Ɓ).

Tuubakooɓe lohni afrik kaɗi en koye men.

               (Occidentaux)

En ngalaa laabi ɓamtaare tawa aɓe koɗi e njiimaandi men, kala ɗo cakkata junngo, mo cakkantaa junngo o, ko nde o wela eno o weliraa o waɗantu ma. So en kaali afriknaaɓe ine nganndi renndo men haɗi ɗum ɓosde ko leydi (faraysirankoori ndi)" gila e kitaale (1945) tonngi-ɗen e les njiimaandi maɓɓe, en mbaawa ɓamtaade caggal en tonngitaaki e juuɗe maɓɓe.

Waɗde sahaa o heedi nde ɗaɓɓitten gannde dowrowe ɗe ngannduɗaa eɗen mbaawi heɓtoraade renndo maɓɓe. Afrik foti ko renndude mbaɗda junngo e faandu (Ɗ) Ƴoƴre”. Fooɗtu geɗe tonngitooje renndo men to senngo ɓamtaare. Yontii nde pineten e ɗoyngol ɓurtungol “teeŋti noon e enen fulɓe ngonɗen ko e daawal men sappoɓiiwal, en ngoodi ko ɓooyi wonaa hannde ngoodɗen. Mawɗo tijjaani Aan ko noon o wiyatnoo wonaa hannde njoƴƴinɗen kaɓirɗe men. “Yoo yurmeende Geno won e makko "Aamiin" en ngoodi ko ɓooyi. Fuuta tooro, fuuta maasina, fuuta jalon, Adamawa enen fof kaɓɓondiren njogoɗen konngol gootol (<3) Kuɗol ngenndiyanke Joob ɓinngel afrik.